در این مقاله میخواهیم در مورد هورمون رنج و لذت صحبت کنیم. توی جلسه چهارم کارگاه خروج که در مورد رهاسازی عادات نامناسب و نادرست هست. در این خصوص صحبت شده و در این مقاله میخواهیم این موضوع رو بسط و گسترش بدیم.
دوپامین یا هورمون لذت و خوشی چیست؟
هورمون دوپامین یک انتقال دهنده عصبی هست. این هورمون از قلب ترشح میشه.
در واقع وقتی که ما لذتی رو تجربه کنیم توسط این هورمون تجربه میشه. با پخش و ترشح این هورمون به سرتاسر بدن ما هنگامی که میخواهیم لذتی رو تجربه کنیم متوجه میشیم.
مثلاً وقتی که بستنی میخوریم. خوردنِ بستنی بسیار لذت بخش هست. این موضوع که بستنی لذت بخش هست توسط هورمون دوپامین انجام میشه؛ یعنی اگه موقع خوردنِ بستنی این هورمون ترشح نشه ما هیچ لذتی نمیبریم. اگه چند بستنی پشت سر هم میل کنید این هورمون دیگه ترشح نمیکنه و ما مثلاً بعد از خوردن بستنی سوم دیگه لذتی نمیبریم. درصورتیکه بستنی همون بستنی و از همون طعم و مزه هست.
دوپامین و روابط احساسی
علت اینکه ما به کسی علاقهمند میشیم و یا بهاصطلاح وابسته میشیم و نمیتونیم دل بکنیم و جدا بشیم ترشح همین هورمون هست.
ما به کسی علاقه مند میشیم و ساعات خوبی رو در کنارش هستیم. لذت میبریم و این هورمون ترشح میشه.
ما فکر میکنیم که به خاطر اون شخص هست که چنین لذتی میبریم بنابراین وابستگی عاطفی به وجود میاد. اگه به هر دلیلی اون شخص از ما کناره بگیره به خاطر اینکه بتونیم دوباره اون لذت و خوشی رو تجربه کنیم ممکنه دست به خیلی از کارها بزنیم.
درصورتیکه نمیدونیم تمام لذت در درون خودمون هست.
بیرون ز تو نیست هر چه در عالم هست
از خود بطلب هر آنچه خواهی که تویی
مولانا
چون این موضوع رو نمیدونیم و یا نمیدونیم که چجوری به این لذت و خوشی برسیم کارهایی رو انجام میدیم که باعث میشه تا از خودمون فاصله بگیریم.
چون خودمون رو نمیبینیم بنابراین برای به دست اوردن شخص مقابل که بنا به هر دلیلی ما رو نمیخواد خودمون رو دست کم میگیریم.
یه نکته رو داخل پرانتز بگم این که شخصی ما رو دوست داره یا نداره بر میگرده به نوع نگاه و نگرش خودمون به خودمون که مربوط به حوزۀ عزت نفس میشه. برای اطلاعات بیشتر و کاملتر دورۀ من با من (عزت نفس پایه) و دوره شخصیت قدرتمند (عزت نفس پیشرفته) رو بهتون پیشنهاد میکنم.
کارکرد دوپامین هورمون لذت
گفتیم که دوپامین یکی از انتقالدهندههای عصبی هست. ترشح این هورمون احساس رضایت و لذت و خوشی رو بهمون میده. وقتی که ما کاری رو که دوست داریم انجام بدیم این هورمون ترشح میشه و باعث میشه تا مثل یک جایزه و هدیه عمل کنه. به اصطلاح ما رو شرطی میکنه تا دوباره اون کار رو انجام بدیم. لزوماً کارهایی که میکنیم درست نیستن. هر کاری که همراه با رضایت باشه؛ مثلاً در اعتیاد به مواد مخدر هم این هورمون ترشح میشه.
اینکه چرا شخصی برای اولین بار این مواد رو مصرف میکنه که بخواد چنین تجربهای رو داشته باشه در حوزۀ روانشناسی هست که دلایل مختلف داره. مثل انتقام از پدر و مادر یا جلب توجه و موارد دیگه که همۀ اونا بر میگرده به لذت بردن؛ یعنی ما از اینکه انتقام میگیریم لذت میبریم. درسته که اشتباه هست اما وقتی که عصبانی هستیم و در مسیر خودشناسی هم قرار نداریم انتقام میتونه بسیار لذت بخش باشه. برای اطلاعات بیشتر در این موضوع میتونین مقالات معتبر رو از سراچههای معتبر مطالعه کنید.
گفتم که هر کاری که با رضایت و خوشی باشه باعث میشه تا این هورمون ترشح بشه و بعدها به صورت عادت در ما تثبیت میشه.
مثال برای درک بهتر موضوع
فرض کنید که تشنه هستید و آب مینوشید. در اینجا هورمون گرلین ترشح میشه و با نوشیدنِ آب لذت میبرید یعنی هورمون دوپامین ترشح میشه. گاهی از فرط تشنگی حتی آب گرم هم بهمون لذت میده. نوع لذت و میزان لذت و خوشی که میبریم به نوع نیاز ما و شرایط و موقعیتی که داریم تعریف میشه.
در مورد اعتیاد هورمون گرلین ترشح میشه و با مصرف مواد هورمون دوپامین؛ اما چون شخص دوست داره که بیشتر اون احساس رو تجربه کنه دوباره مصرف میکنه و انقدر ادامه میده تا اعتیاد پیدا کنه و به مرور زمان اعتیادش بیشتر و بیشتر میشه.
هورمون گرلین یا هورمون رنج در روابط احساسی هم همینه. ما با شخص عاطفیمون ساعاتی رو هستیم و هورمون دوپامین ترشح میشه. اون شخص رو نمیبینیم هیچ هورمونی ترشح نمیشه. ازش دوریم و نمیبینیم هورمون گرلین ترشح میشه. برای اینکه جلوی این هورمون رو بتونیم بگیریم باید هورمون دوپامین ترشح بشه. دوست داریم که رابطه شکل بگیره و در کنارش هورمونی که درون خودمون هست رو ترشح کنیم.
عملکرد و نقش گرلین و خلق رنج و سختی
هورمون گرلین یا هورمون گرسنگی برای مواردی هست که ما رنج و سختی رو احساس میکنیم. مواقعی که چیزی رو طلب میکنیم اما نیست این هورمون ترشح میشه تا بتونیم به رفع نیازهامون بپردازیم و حیات ادامه داشته باشه.
گرلین در معده ساخته میشه و به مغز پیام میفرسته که مثلاً ما گرسنه هستیم و باید غذا بخوریم. با خوردنِ غذا و لذت بردن هورمون دوپامین ترشح میشه؛ بنابراین این دو هورمون نمیتونن همزمان با هم ترشح بشن. حتی زمانی که شما یک غذای لذید میل میکنید اگه تشنه باشید نمیتونین از اون غذا لذت ببرید. چون هورمون گرلین ترشح میشه. این دو هورمون نمیتونن همزمان با هم ترشح بشن.
با توجه به اینکه کدوم نیازتون قویتر هست هورمون مربوط بهش ترشح میشه.
زمانهای ترشح هورمون دوپامین و گرلین چگونه است؟
با توجه به نیازهای بدن ما و اینکه چجوری عادت دادیم تعریف میشه.
مثلاً اگه عادت کردید که هر شب رأس ساعت 9 شام میل کنید. نزدیک ساعت 9 هورمون گرلین ترشح میشه و احساس گرسنگی یا رنج میکنیم.
گاهی ما با یک بستنی به اصطلاح سیر میشیم و برای بستنی دوم دیگه دوپامین ترشح نمیکنیم؛ اما زمانهایی هم هست که میتونیم سه عدد بستنی هم بخوریم و همچنان دوپامین ترشح کنیم.
با توجه به نیازهایی که در بدن هست و ما ممکنه آگاه باشیم یا نباشیم، هورمونها ترشح میشن. مورد دیگه اینه که در ضمیر ناخودآگاه ما یکسری برنامههایی ثبت و نهادینه شده و باعث میشه تا نیازهامون رو طلب کنیم. ممکنه برای یک شخص نوشیدنِ آب هر ساعت نیاز باشه اما برای یک شخص دیگه روزی دوبار باشه. هر دو هم از این موضوع لذت میبرن و رنج نمیکشن و گرنه حتما تعداد نوشیدنِ آب تغییر میکنه. در مورد هر عادت دیگه هم دقیقاً همینه و جلوتر توضیح میدم.
افراط و تفریط در ترشح هورمون دوپامین و گرلین
مثلاً شخصی خیلی لاغر یا خیلی چاق هست و دلیلش هم به خاطر تغذیه هست. سؤالی که مطرح میشه اینه که شخص دوست نداره که خیلی لاغر باشه پس چرا هورمون دوپامین ترشح نمیشه تا بتونه بیشتر غذا بخورده و چاق بشه. یا در مورد چاقی هم به همین صورت.
این موضوع هم مثل تمام موضوعات دیگه به خاطر برنامههای ضمیر ناخودآگاه ماست. باورهای ما و دیتاهایی که در ما وجود دارن سبب بسیاری از رفتارهای ما میشن.
آنچه مهم هست اینه که ما با هورمون رنج و لذت رفتارهایی رو انجام میدیم که باعث عادت ما میشن و در نتیجه برنامههایی رو در ذهن ما ثبت میکنن. از طرفی وجود چنین برنامههایی باعث انتخابهای ما میشن. دقیقا دو روی یک سکه هستند و رابطه علت و معلولی دارن. در دورۀ قوانین جهان هستی این موضوع رو کاملاً یاد میگیرید.
با اطلاعات در مورد این موضوع میتونیم ریشۀ تمام عادات مناسب یا نامناسب رو در خودمون شناسایی و استخراج کنیم و با تغییر عادتها انتخابهای درست و سالمی داشته باشیم.
کارگاه خروج
همونطور که در ابتدای مقاله گفتیم که این مبحث یکی از موضوعاتی هست که در کارگاه خروج بهش پرداخته شده. اگه عادتهای نادرستی دارید که میخواهید رها کنید اما نمیدوید به چه صورت باید انجام بدید که بتونید به نتیجه برسید و بازگشتی هم نداشته باشه در این کارگاه شرکت کنید.
خیلی اوقات ما عادات نامناسب رو ترک میکنیم اما دوباره بعد از مدتی برمیگردیم و دوباره انجام میدیم. برای اینکه اصولی رها کنیم روشهای فوقالعادهای رو میتونین در این کارگاه بیاموزید. در این کارگاه قرار نیست ما چیزی رو ترک کنیم چون ترک برای کارهای لذت بخش هست. مثل ترک وطن و … ما هیچوقت نمیگیم که زندان رو ترک کرد یا بیماری رو ترک کرد. چون واژۀ ترک برای موارد مثبت و درست هست. ما عادات نامناسب رو رها میکنیم. مثل رهایی از قفس یا زندان.
در این کارگاه رهایی و آزادی رو یاد میگیرید و یک بار برای همیشه از دست اون عادت نامناسب رها میشیم.
این روش روی سختترین عادتهای انسان تست شدن و کاملاً جواب میده. همچنین این محصول مثل دیگر محصولات من تا 6 ماه تضمین 100 درصد داره که در صورتی که از اون راضی نبودید مبلغش رو به شما بر میگردونیم. پس خیالتون از این بابت راحت باشه.
ممنونم از اینکه با ما همراه بودید.
لطفاً نظراتتون رو بنویسید و هر انتقاد و پیشنهادی دارید عنوان کنید.
اگر این مقاله براتون مفید بود لطفاً برای عزیزانتون هم ارسال کنید.
برای تهیۀ محصول اینجا رو کلیک کنید.
سلام متشکرم از مطالب آموزنده شما
اولین بار بود راجع به هورمون گرلین میشنیدم ، بسیار عالی بود
زیبا و مفید
فوق العاده بود.
در مورد ترشح دوپامین در روابط احساسی خیلی جالب بود مطالبی که گفتین متوجه خیلی از وابستگی های عاطفی شدم
چه عالی
چه نکته جالبی بود
تعریف این دو هورمون برام خیلی جالب بود درود بر شما.
موفق و پیروز باشید
واقعا جالب بود و عالی
خیلی جالب بود و مطالب جدید
سلام حالا دلیل پرخوری عصبیمو متوجه شدم ممنون
مثل همیشه عالی بود استفاده کردم
سپاس استادم
سپاس بابت توضیحات عالی وتکمیلی شما استاد بزرگوار 🙏👌😍
مقاله زیبایی بود مممنونمم
خیلی عالی بود سپاسگزارم
سپاس